Zo drink je voldoende tijdens een bergwandeling
Drinken tijdens een stevige wandeling is zeer belangrijk! En dan hebben we het niet alleen over dat lekkere biertje op het terras met een lekker zonnetje erbij. Ook tijdens het wandelen moet je er goed op letten dat voldoende blijft drinken. De ene keer is dat dankzij de kou wat minder vanzelfsprekend en drink je te weinig. De andere keer is het warm en ben je zo door je voorraad heen. We leggen je uit hoe wij blijven drinken tijdens onze tochten en wat we daarvoor gebruiken!
Het belang van drinken
Het is belangrijk om te blijven drinken tijdens het wandelen. Soms ben je bezig met het bereiken van die top of is het weinig uitnodigend om even stil te staan voor een drankje. Met regelmaat vocht in blijven nemen is echter wel heel belangrijk, en wel hierom:
- Met regelmatig drinken compenseer je het vocht dat je verliest door actief te zijn. Wanneer je dit niet compenseert kun je uitgedroogd raken. In koude of droge lucht (bijvoorbeeld op grote hoogte) geef je ook via je adem sneller vocht af waardoor goed blijven drinken geen overbodige luxe is.
- Door te drinken help je mee om je temperatuur gelijkmatig te houden. Een frisse slok in een warme omgeving of opwarmen met een warme thee tijdens een koude tocht zijn goede voorbeelden. Maar ook koud drinken bij koud weer (of andersom) helpt goed om je lichaam actief te houden en verbranding te ondersteunen. Door deze verbranding kun je zowel gaan zweten (om af te koelen) of je lichaam juist opwarmen.
- Goed blijven drinken helpt met acclimatiseren. Hoewel er geen direct verband is bewezen blijkt in de praktijk dat heel veel drinken helpt bij een goede acclimatisatie. Door goed te blijven drinken zorg je er ook voor dat je uitdrogingsverschijnselen niet gaan verwarren met symptomen van hoogteziekten. Deze kunnen op elkaar lijken (bijvoorbeeld) hoofdpijn en zo krijg je sneller een beter beeld bij hoe je lichaam reageert op hoogteverschillen.
Hoeveel je op een dag moet drinken is voor iedereen anders en lastig te bepalen. Op een gemiddelde dag zou je ongeveer zo’n 2 liter water moeten drinken. Wanneer je actief bent gaat dit aantal makkelijk omhoog. Voor het acclimatiseren op grote hoogte (in combinatie met actief zijn) drink je al snel zo’n 4 liter water per dag. Het belangrijkste is vooral om met regelmaat te blijven drinken en te voorkomen dat je dorst krijg. Bij dorst ben je eigenlijk al te laat. Deze manier levert regelmatig wat toiletbezoekjes op, maar uitdroging zal je niet zo snel krijgen. We leggen verderop uit wat hierbij kan helpen.
Drinkstystemen
Om tijdens het wandelen te blijven drinken zijn er natuurlijk vele flessen en drinksystemen in verschillende vormen en maten. Maar wat is dan handig? Zoals vaker het geval is geldt ook voor drinksystemen dat gewicht en de manier waarop je deze kunt gebruikten van invloed zijn. We leggen je uit welke flessen en drinksystemen wij gebruiken en in welke omstandigheden we deze inzetten.
Als standaard drinkfles voor tijdens het wandelen gebruiken wij een veldfles of een bidon. Dit kan bijvoorbeeld ook een Nalgene fles zijn. Een veldfles is iets zwaarder, blijft wat langer koel en kun je bijvoorbeeld gebruiken in combinatie met warm water en een sok om als kruik te dienen. Een Nalgene fles kan in tegenstelling tot een bidon tegen kokend water. Hier zitten ook vaak maatcijfers op waardoor de fles op vele manieren in te zetten is. Wij vinden het een bijkomend voordeel van deze flessen dat je af en toe gedwongen wordt om ook even stil te staan en te pauzeren. Dit komt de beleving van een tocht vaak ten goede!
Wanneer we wat langere tochten hebben en minder kunnen pauzeren maken we gebruik van een drinksysteem met waterzak. Deze kun je in je rugzak plaatsen. Aan deze waterzak maak je een slang vast die uit de rugzak steekt en die je in je mond kunt stoppen. Hiermee kunnen we tijdens het wandelen makkelijk blijven drinken. Zo zorg je ervoor dat je geen excuus meer hebt om niet te drinken en dus goed gehydrateerd blijft. Wij waren vooraf nog wel eens bang dat we snel door ons water heen zouden zijn. We hebben gemerkt dat dit met een zak van 2,5 liter water niet zo snel gebeurd. Naarmate je deze langer gebruikt leer je dit ook beter in te schatten en neem je eventueel een extra fles mee. Zodra de omgeving flink kouder wordt is een Camelbak onhandiger omdat het water sneller bevriest. Je hebt hier isolatie voor en je kan het water terugblazen in de buis, maar in de praktijk merk je toch dat je water langzaam aan bevroren raakt en onbruikbaar wordt. Het gaat dan om omgevingen met een temperatuur van 5 tot 10 onder nul of lager.
In koude omstandigheden gebruiken we dan ook thermosflessen van 1 liter. Hiermee hebben we altijd genoeg warme drank op voorraad. Bij thermosflessen kijken we vooral naar twee zaken. Allereerst moet de warmte zo lang mogelijk vastgehouden worden. Hiervoor zijn verschillende statistieken op internet te vinden. Daarnaast is het fijn als de thermosfles te openen is met dikke handschoenen. Niet elke thermosfles is hierop voorzien en vaak zijn het juist wel de koude omstandigheden waarin je de thermosfles zou willen openen.

Andere drinksystemen
Naast de standaard drinksystemen heb je nog een paar andere systemen die soms van pas kunnen komen. Een goed voorbeeld is een opvouwbare drinkfles. Deze is vooral handig als de ruimte in je rugzak beperkt is (en wanneer is dat niet het geval) en je te maken hebt met wisselende omstandigheden. Met een of meerdere opvouwbare drinkfles kun je goed inspelen op situaties waar je tijdelijk meer water mee wilt dragen, zonder dat je hier de hele reis ongemak van hebt.
Omdat je niet altijd te maken hebt met schoon drinkwater heb je ook filtersystemen. Wij maken graag gebruik van het filtersysteem van Lifestraw. In het geval van nood kunnen wij gebruik maken van een kleine (en lichte) filterbuis waarmee we onzuiver water kunnen drinken dat direct gefilterd wordt. Voor de tochten waar je voor langere tijd onzeker bent van drinkwater heb je ook drinkflessen van Lifestraw. Deze kun je vullen en tijdens het drinken direct filteren, super handig!
Wij lopen natuurlijk ook vaak samen met Bruno en komen in het hooggebergte vaak op plekken waar geen water voorhanden is of alleen in bevroren vorm. Daarom dragen wij ook vaak water bij voor Bruno. Om hem het drinken makkelijk te maken hebben we een speciale fles met een bakje waar hij uit kan drinken (al kan hij ook uit de fles drinken als het moet). De fles die wij gebruikten was van plastic en kon nog wel eens lekken. Tegenwoordig heeft Kong mooie stevige flessen met een mooi bakje waar de hond uit kan drinken.
Hoe zorg ik ervoor dat ik voldoende drink
Met de wetenschap waarom drinken belangrijk is en de verschillende middelen die daarvoor voor handen zijn zou je goed gehydrateerd moeten blijven. Maar hoe zorg je ervoor dat je ook daadwerkelijk op tijd blijft drinken? Zoals we al eerder aangeven is het belangrijk om niet te wachten totdat je dorst ervaart. Op dat moment ben je eigenlijk al te laat. In koude omstandigheden of op grote hoogte zal je ook minder snel dorst krijgen, waardoor het effect alleen maar groter wordt. Het is daarom goed om te zorgen voor een structuur in je (eet- en) drinkschema.
Wij houden zelf aan dat we minimaal elk uur wat eten of drinken om onze motor gaande te houden. Ook bij elke tussentijdse stop proberen we wat te drinken. Als we de Camelbak bij hebben dan drinken we nog vaker. Ik loop vaak wel eens een stukje vooruit op Sylvia om vervolgens even te wachten. Dat zijn mooie momenten om even te drinken. We drinken dan slechts een paar slokken, maar dus wel met grote regelmaat. Ook als we uit onze fles drinken zijn dat een paar slokken, maar het voorkomt dat we uitgedroogd raken. We gebruiken op onze Garmin horloge een simpel alarm dat elk uur afgaat zolang we aan het wandelen zijn. Op een Garmin horloge kan je voor verschillende omstandigheden alarmen instellen en dit is een handige functionaliteit voor je eet en drinkschema.
Mocht je niet geholpen worden door een slimme horloge of een dorstgevoel, dan zijn er altijd nog meer signalen die je lichaam aan kan geven. Bekende symptomen van uitdroging zijn hoofdpijn en droge vingers. Je krijgt dan rond je vingers schrale plekken. Ook het niet plassen is een signaal dat je niet genoeg vocht hebt. Tijdens onze acclimatisatietochten op de Kilimanjaro was het gebruikelijk om tijdens het wandelen ongeveer elke anderhalf uur wel te moeten plassen door het vele drinken. Hetzelfde geldt natuurlijk ook voor minder zweten. Ook koudere ledematen (in zowel koud als warm weer) zijn een teken dat je meer vocht in moet gaan nemen. Mocht je deze symptomen ervaren, zorg er dan voor dat je in kortere tijd snel meer dringt. Zodra je weer meer begint te zweten en plassen weet je dat jouw lichaam zich weer aan jouw nieuwe vochtpeil aanpast.
Nog meer manieren om vocht binnen te krijgen
Onderweg ben je voor vocht dus voornamelijk aangewezen op je eigen meegebrachte drinkwater. Maar er zijn natuurlijk nog meer manieren om op een dag voldoende vocht binnen te krijgen. Dit zijn een aantal manieren die jou kunnen helpen:
- Drink voorafgaand aan een daghike al voldoende water in het dal of in de hut. Drink niet in een keer heel veel, maar zorg ervoor dat je voor een langere tijd veel kleine beetjes vocht inneemt.
- Ook soep of eten zijn goede manieren om vocht binnen te krijgen. Dit kan bijvoorbeeld ‘s avonds in de hut of boven je eigen brandertje bij een gevriesdroogde maaltijd. Hier stop je water bij waarvan een deel verdampt en waarvan een deel opgenomen wordt in de maaltijd. Deze krijg je dus alsnog binnen. Het benodigde water hiervoor moet je vaak zelf meedragen.
- Externe bronnen kunnen je helpen om je watervoorraad aan te vullen of ervoor te zorgen dat je zelf minder mee hoeft te nemen. Sneeuw kun je smelten boven een brandertje (zorg wel voor extra gas) of je maakt gebruik van een filter om kleine kopjes water te drinken. Stromend water kun je vaak ook verwerken in je maaltijden of drinken als je het eerst kookt. In Zweden maakt wij hier vooral gebruik van nadat we water haalden uit het midden van het meer.
We hebben je nu uitgelegd waarom drinken tijdens een (berg)wandeling belangrijk is en met welke systemen en tips je ervoor kunt zorgen dat je niet uitgedroogd raakt. Zoals altijd is het vooral belangrijk om plezier te hebben tijdens een wandeling. Goed voorbereid zijn is daarvoor een goede manier. De volgende keer ben jij dus goed voorbereid en is dat drankje op het terras welverdiend!