Slapen in een berghut – waar moet je aan denken?

De bergen hebben een bijzondere aantrekkingskracht. De rust van de natuur, de uitdaging om ze te beklimmen en het gevoel even helemaal weg te zijn van de gehaaste wereld. En als je deze ervaring wat langer dan een dag wil vasthouden is het ook mogelijk om in de bergen te slapen. Een van de manieren waarop je in de bergen kan overnachten is door te slapen in een berghut. Wat dat inhoud en waar je aan moet denken vertellen we je in deze blog.

Wat is een berghut?

Een berghut is een gasthuis in de bergen. Een plek waar je kan overnachten of lekker een hapje of drankje kan doen, het is er allemaal mogelijk. Berghutten staan op strategische plekken in de bergen, zodat je op doortocht een plek hebt om te overnachten. De hutten zijn vaak simpel ingericht en niet van veel luxe voorzien. Maar juist dat maakt het zo leuk om in een berghut te slapen.

De hutten zijn er in allerlei soorten en maten te vinden. Sommige hutten lijken eerder op hotels, waar anderen piepklein zijn en waar maximaal 10 mensen kunnen overnachten. Ook zijn de mogelijkheden en prijzen per hut verschillend. Vandaag vertellen we je daar meer over.

De verschillende mogelijkheden

Zoals je hebt gelezen zijn lang niet alle hutten hetzelfde. Zo is elke hut verschillend en heeft elke hut ook zijn eigen regels.

Overnachten in een hut
In de bergen kan je dus in een berghut blijven slapen. Op wat voor manier dat kan is per hut verschillend. Sommige hutten hebben aparte kamers beschikbaar die je kan boeken. Dan heb je dus eigenlijk een soort van eigen hotelkamer (vaak wel met gedeeld toilet en douche). Vaker komt het voor dat je gedeelde kamers kan boeken. Dit kan bijvoorbeeld een kamer zijn waar meerdere stapelbedden staan en waar je met 6 of 8 in 1 kamer slaapt. De goedkoopste optie is het lager. Het lager is vaak een grotere ruimte die zo zijn ingericht om er zo veel mogelijk mensen te laten slapen. Het kan dus zijn dat je op één groot matras ligt, of dat er een hele hoop stapelbedden naast elkaar staan.

Eten en drinken
Naast slapen in de hut is het natuurlijk erg prettig dat je er ook kan eten en drinken. Hutten zijn vaak ook open voor bezoekers die een dagtocht lopen en hier willen lunchen. Er is dan een (beperkte) kaart met lekkernijen. Wat denk je van bijvoorbeeld het typische gerecht Kaiserschmarren? Als je wel in de hut blijft slapen dan heb je ook verschillende mogelijkheden voor wat betreft eten. Er zijn in principe 2 opties:

• Eten wat de pot schaft. Dit wordt verreweg het meeste gedaan. Omdat de hutten erg afgelegen liggen is de aanvulling van het eten en drinken altijd een grotere uitdaging dan in het dorp. Omdat er vaak veel mensen slapen is het voor de huttenwaard efficiënter om in 1 keer een grote hoeveelheid te maken. Dit zijn vaak erg voedzame en koolhydraat rijke gerechten, zoals pasta, aardappelen of (onze niet zo favoriete) knödel.
• Eten van de kaart. Bij sommige hutten hanteren ze een kaart. Dan ben je dus wat vrijer in je keuze. Vaak zijn de opties alsnog wel beperkt, om dezelfde reden als hierboven: de hutten liggen afgelegen en zijn lastig te bevoorraden.

Buiten het avondeten bieden de hutten vaak ook de optie voor een ontbijt. Hoe laat dat begint is ook weer afhankelijk van de hut. Ligt de hut op een route naar een lastige top waar je vroeg voor uit bed moet? Dan is de kans ook groter dat het ontbijt op een vroeg tijdstip begint. Vraag dit wel altijd na, zodat jij weet hoe jouw planning past bij de planning van de hut.

Als laatste bestaan er hutten die de mogelijkheid hebben om een lunch pakket mee te nemen. Met huttentocht loop je vaak van de ene hut in de ochtend naar de andere hut in de middag. Om tussendoor energie binnen te krijgen bestaat er de mogelijkheid om een lunch pakket mee te nemen. Of een extra broodje van het ontbijt.

Omdat er vaak veel mensen slapen is het voor de huttenwaard efficiënter om in 1 keer een grote hoeveelheid te maken. Dit zijn vaak erg voedzame en koolhydraat rijke gerechten, zoals pasta, aardappelen of (onze niet zo favoriete) knödel.

Kortingen en betalen
Omdat veel berghutten afgelegen liggen is het lang niet altijd mogelijk om er te pinnen. Ga dus altijd vooraf na of je met je pinpas kan betalen of dat het nodig is om contant geld mee te nemen. Bekijk vooraf ook altijd wat de regelingen zijn als het gaat om korting. Ben je namelijk lid van de NKBV (Nederlandse Klim- en Bergsport Vereniging), dan bestaat er de kans dat je korting krijgt bij de hutten in de bergen. Dit geldt voor hutten die lid zijn van de Franse, Duitse, Zwitserse, Italiaanse of Oostenrijkse bergsportvereniging. Neem dan wel je lidmaatschapspas mee, zodat ze kunnen zien dat je bij een vereniging aangesloten bent. Er zijn ook steeds meer hutten die niet in beheer zijn van een bergsportvereniging. Hiervoor krijg je dan ook geen korting. 

Overnachten met honden
Een van de vragen die wij de laatste jaren regelmatig hebben is: is het mogelijk om met je hond te overnachten in een hut? Ook dat is weer per hut verschillend. Bij sommige hutten zijn honden verboden, bij andere hutten mogen honden wel komen maar zijn er speciale regels. Zo kan het bijvoorbeeld een regel zijn dat de hond in een aparte ruimte moet slapen (en dus niet bij jou). Onze favoriete optie is dat je samen met je hond in het Winterraum mag slapen. Een aparte ruimte die eigenlijk meer gebruikt wordt in de winter voor nood. Hier kan je soms samen met je hond overnachten. 

Neem voorafgaand aan je bezoek altijd even contact op met de huttenwaard om de verschillende mogelijkheden te checken. Ook vind je steeds vaker een keuzemogelijkheid of optie in het online reserveringssysteem. Het komt regelmatig voor dat een berghut maar één gezelschap met één (of meerdere) honden tegelijk accepteert. 

Douchen en WC’s
Als je een lange dag in de bergen hebt gelopen is het soms erg fijn om je even op te frissen door een lekkere douche. Dit is helaas lang niet altijd mogelijk in een berghut. Is het wel mogelijk, dan zal dat vaak extra geld kosten. Dit kan gaan om hoge bedragen (3 euro per 1 minuut douchen bijvoorbeeld). Denk dus goed na of je daar het geld voor over hebt. De douches zijn ook bijna altijd gedeeld en dat geldt ook voor het toilet.

Wat neem je mee?

Als je in een hut blijft slapen neem je meer mee dan op een dagtocht. Maar waar moet je allemaal aan denken? Hieronder vind je een overzicht van spullen die belangrijk zijn om tijdens je huttentocht (extra) mee te nemen.

• Een lakenzak. De dekens die in de hut beschikbaar zijn, worden niet elke dag gewassen. Voor jouw en andermans hygiëne slaapt iedereen dus in zijn eigen lakenzak.
• Contant geld
• Je NKBV pas voor de korting
• Een setje drogen en schone kleren
• Tandpasta en tandenborstel
• Koplampje met roodfilter
• Oordopjes
• Klein handdoekje als je wilt opfrissen en afdrogen

Do’s en don’ts

In de berghut zijn er een aantal (ongeschreven) regels. Hier delen we er een paar met jullie:

Do’s

• Oordopjes meenemen tegen het gesnurk van je buurman
• Een spelletje spelen uit de voorraad van de berghut. Ze hebben vaak een kast vol spelletjes staan.
• Bij de huttenwaard vragen naar de condities van de route, zij weten je vaak veel te vertellen.
• Een praatje aangaan met medereizigers. Je hoort vaak de mooiste verhalen van andere beklimmers die samen met jou in de hut slapen.
• Je schoenen en sokken uit doen en in het droogruim zetten. Niemand wil stinkende schoenen en sokken in zijn slaapkamer.
• Je spullen netjes en opgeruimd houden. Zo verklein je de kans dat je iets kwijt raakt of iemand anders per ongeluk iets van jou meeneemt.
• Laten weten waar je heen gaat. Dit is vaak mogelijk in een gastenboek dat in de hut ligt. Hier schrijf je je naam op, waar je vandaan komt en de route die je gaat lopen.

Don’ts

• Slippers meenemen. De berghut voorziet namelijk zelf vaak in slippers of crocs die je binnen kan dragen.
• Laat naar bed en veel lawaai maken. Veel medebeklimmers willen vroeg uit bed om op pad te gaan. Probeer hun rust niet te verstoren, ook al hoef je zelf niet vroeg op.
• Je reservering vasthouden. Als je uiteindelijk toch niet in de hut gaat slapen, laat dit dan altijd weten.
• Het licht aan doen in de lager in de nacht. Neem hiervoor een eigen koplampje mee, bij voorkeur een die je ook kan dimmen. Sommige koplampen hebben een rood lampje dat veel minder fel is voor de andere gasten terwijl je nog steeds genoeg kan zien.

Berghutten reserveren

Een van de belangrijkste vragen is, wanneer reserveer je een hut? Ook hier zijn verschillende antwoorden mogelijk. Het hangt af van de populariteit en drukte van de hut. Jouw eigen planning en in wat voor ruimte je wilt slapen. Je kan je voorstellen dat hutten voor bijvoorbeeld de top van de Mont Blanc of Grand Paradiso (beide populaire bergen) ook erg populair zijn. Deze hutten zullen sneller vol zitten en daarbij is het dus aan te raden om zo vroeg mogelijk te reserveren. Weet je de datum dat je gaat klimmen, bekijk dan gelijk of je ook de hut kan reserveren.

Als je een huttentocht gaat lopen is het aan jou wat jouw voorkeur heeft. Het is mogelijk om de hutten allemaal een aantal weken of zelfs maanden vooraf te boeken. Je weet dan zeker dat jouw plekje is gereserveerd en dat je niet voor verassingen komt te staan. Het nadeel hiervan is dat je niet flexibel bent m.b.t. je route en het weer. Ga je voor één of twee nachten (i.v.m. bijvoorbeeld een beklimming) en ben je flexibel, dan doe je er goed aan een week tot enkele dagen vooraf te reserveren. Zo kun je zelf ook beter inspelen op de weersomstandigheden. Het kan dan zijn dat de gewenste datum wel vol zit, maar dat je relatief eenvoudig een dagje op kunt schuiven in jouw planning. Het nadeel is soms dat er alleen nog plekken op een lager beschikbaar zijn in plaats van een kleine kamer.

Huttentochten zijn zeer populair, zeker in het hooogseizoen. Loop je een huttentocht of ligt jouw hut op de route van een bekende huttentocht, reserveer dan ruimte tijd vooraf. Zeker wanneer je meerdere hutten op elkaar aan wilt laten sluiten kan dit anders een behoorlijk puzzelwerk worden. Voor sommige hutten is het zelfs al nodig om 2 maanden vooraf te boeken. Zit een enkele hut al vol voor je geplande huttentocht, probeer dan eens creatief te denken. Wat als je een dag later start? Wat als je de route omgekeerd loopt? Wat als je de (rondwandeling) vanaf een ander punt start? Vaak kom je nog wel tot een oplossing die past bij jouw wensen. 

Het is wel altijd wenselijk om een hut te reserveren. Zo weet de huttenwaard ook wat hij kan verwachten in zijn planning. Soms komt het echter slecht uit en moet je in de hut slapen terwijl je dat niet gepland had. De meeste hutten houden daarvoor ook noodplaatsen vrij. Dit kunnen wel plaatsen zijn die bijvoorbeeld in de eetzaal of op een twijfelachtige zolder zijn geplaatst.